Η ακουστική υπερευαισθησία είναι μία κατάσταση γνωστή επίσης ως υπερακοΐα ή υπερακουσία, κατά την οποία τα αυτιά των ανθρώπων γίνονται εξαιρετικά ευαίσθητα στους δυνατούς θορύβους. Πρόκειται για μία σπάνια περίπτωση που επηρεάζει περίπου 1 στους 50.000 ασθενείς και συχνά συνοδεύεται παράλληλα από παλμικές εμβοές.
Η θεραπεία της υπερακοΐας ποικίλει και εξαρτάται από την αιτία που την προκαλεί. Ωστόσο, η χρήση του κατάλληλου ακουστικού βαρηκοΐας είναι μία από τις πλέον προτεινόμενες θεραπευτικές λύσεις για τα υπερευαίσθητα αυτιά. Αν και σε πολλούς αυτό ίσως ακούγεται αντιφατικό, η κατανόηση της υπερακοΐας και της αιτίας που την προκαλεί κάνει κατανοητή αυτή τη σύνδεση.
Τι είναι η υπερευαισθησία στον ήχο;
Η υπερευαισθησία στον ήχο (υπερακοΐα) είναι μία διαταραχή της ευαισθησίας στους θορύβους, η οποία μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά ή να αναπτυχθεί σταδιακά, επηρεάζοντας το ένα ή και τα δύο αυτιά. Για τα άτομα με υπερακοΐα, καθημερινοί ήχοι όπως αυτός της ηλεκτρικής σκούπας ή των πιάτων που χτυπούν στον νεροχύτη μπορεί να γίνουν εξαιρετικά δυσάρεστοι. Την ίδια ώρα, ένα άτομο με φυσιολογική ακοή ίσως να μην τους δώσει ιδιαίτερη σημασία, αφού δεν ηχούν ενοχλητικά στα δικά του αυτιά.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της υπερακοΐας διαφέρουν ανάλογα με την αιτία που την προκαλεί αλλά και τη σοβαρότητα της κατάστασης. Όμως υπάρχουν ορισμένα σημάδια που μπορούν να μας «αφυπνίσουν» και να μας οδηγήσουν πιο γρήγορα στο ιατρείο ενός ΩΡΛ, όπως όταν:
-
Ήχοι σε φυσιολογική ένταση μάς ακούγονται ανυπόφορα δυνατοί
-
Κάποιοι ήχοι αλλοιώνονται όταν ακούγονται σε μία συγκεκριμένη ένταση
-
Οι δυνατοί ήχοι προκαλούν πόνο στα αυτιά
-
Οι χαμηλοί ήχοι μάς ακούγονται ενοχλητικοί
-
Εξαιρετικά χαμηλοί ήχοι μάς ακούγονται πιο έντονοι απ’ ότι είναι στην πραγματικότητα.
Ορισμένοι άνθρωποι με υπερακοΐα συχνά αναπτύσσουν μία ιδιαίτερη φοβία για τους δυνατούς θορύβους, που ονομάζεται φωνοφοβία. Η φωνοφοβία μπορεί να έχει δυσάρεστες προεκτάσεις για την κοινωνικότητα του ατόμου, δεδομένου πως οι δυνατοί θόρυβοι υπάρχουν παντού στο περιβάλλον: εντός και εκτός σπιτιού, στη φύση, στη δουλειά αλλά και στον δρόμο. Αυτό έχει ως συνέπεια τα άτομα με φωνοφοβία να προτιμούν να μένουν σπίτι, καθώς μόνο εκεί νιώθουν ασφαλείς από τους δυνατούς θορύβους.
Αίτια και αντιμετώπιση
Όπως είναι φυσικό, ένας σοβαρός τραυματισμός στο εσωτερικό του αυτιού είναι το συνηθέστερο αίτιο για την ανάπτυξη της υπερακοΐας. Ωστόσο, η έκθεση σε υψηλές εντάσεις ήχων για μεγάλο χρονικό διάστημα, η λήψη φαρμάκων αλλά και ένας τραυματισμός στο κεφάλι μπορούν επίσης να προκαλέσουν υπερευαισθησία στο ένα ή και στα δύο αυτιά. Ακόμη και το στρες ή η έντονη πίεση από κάποιο γεγονός μπορεί να αποτελέσει την αιτία ανάπτυξης υπερακοΐας.
Όσον αφορά τη θεραπεία της υπερακοΐας, όλα ξεκινούν από το ακουόγραμμα, ώστε να ελεγχθεί η ποιότητα της ακοής. Δεδομένου πως οι τραυματισμοί στο εσωτερικό των αυτιών είναι μόνιμοι και συχνά δεν επιδιορθώνονται, τα άτομα που αναπτύσσουν υπερακοΐα εξαιτίας ενός τέτοιου τραυματισμού θα πρέπει να μάθουν να ζουν με αυτό το πρόβλημα. Όμως υπάρχουν ορισμένες πρακτικές που μπορούν να τους βοηθήσουν σημαντικά, χωρίς να χρειάζεται να θυσιάσουν την ποιότητα της ζωής τους.
Βοηθήματα ύπνου. Ο ύπνος μπορεί να αποδειχθεί πολύ δύσκολη υπόθεση, όταν αντιμετωπίζεις κάποιου είδους υπερευαισθησία στους ήχους. Ορισμένα χαλαρωτικά και υπνωτικά χάπια αποκλειστικά με συνταγή γιατρού μπορούν να σας βοηθήσουν να κοιμηθείτε ευκολότερα, ειδικά τις πρώτες ημέρες τις διάγνωσης.
Ηχοθεραπεία. Η ηχοθεραπεία μπορεί να σας βοηθήσει να υπομένεις τους δυνατούς θορύβους, αν και σε καμία περίπτωση δε μπορεί να κάνει αυτούς τους θορύβους να ακούγονται χαμηλότερα. Αυτό που επιτυγχάνεται μέσω της ηχοθεραπείας είναι να μάθει το άτομο να ζει με τους δυνατούς θορύβους.
Συμβουλευτική. Όπως αναφέραμε παραπάνω, η υπερακοΐα συχνά προκαλεί φωνοφοβία, η οποία μπορεί να αποδειχθεί σοβαρό πρόβλημα. Η επαγγελματική ψυχολογική υποστήριξη βοηθά τα άτομα με υπερακοΐα να συμβιώνουν με αυτή τη συνθήκη χωρίς να αναπτύσσουν ιδιαίτερες φοβίες.
Προστασία των αυτιών. Η προστασία των αυτιών μπορεί να αποτρέψει την περαιτέρω βλάβη. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως η προστασία των αυτιών όταν δεν εκτίθεστε σε υψηλές εντάσεις μπορεί αντιθέτως να επιδεινώσει την υπερευαισθησία τους.
Εξάσκηση. Μαθαίνοντας στα άτομα που ζουν μαζί σας να χρησιμοποιούν μία πιο απαλή φωνή και να αποφεύγουν τους δυνατούς θορύβους θα σας κάνει να νιώθετε λίγο πιο άνετα στους χώρους που περνάτε το μεγαλύτερο κομμάτι της ημέρας σας.
Χρειάζομαι ακουστικό βαρηκοΐας;
Όπως σε όλες τις περιπτώσεις έτσι και σε αυτήν της υπερακοΐας κάθε ασθενής έχει διαφορετικές ανάγκες. Το εάν χρειάζεστε ένα ακουστικό βαρηκοΐας ή όχι εξαρτάται από τη διάγνωση, τη σοβαρότητα της κατάστασης και το υπόλοιπο ιατρικό σας ιστορικό. Ο εξειδικευμένος ΩΡΛ μπορεί να σας βοηθήσει να αποφασίσετε εάν το ακουστικό βαρηκοΐας είναι η επιθυμητή λύση για εσάς, ενώ είναι πιθανό να χρειαστείτε και κάποια συμπληρωματική βοήθεια, όπως η ηχοθεραπεία και η ψυχολογική υποστήριξη.